Kompýuter tehnologiýalary häzirki döwrüň ösen jemgyýetiniň aýrylmaz bölegi boldy. Adamzat taryhynda köp sanly tehniki ösüşler bolup geçdi, ýöne şolaryň arasynda kompýuteriň döremegi we giňden ulanylyp başlanmagy aýratyn orun eýeleýär. Çünki kompýuter diňe bir gurallaryň biri däl, eýsem jemgyýetiň ähli ugurlaryny üýtgedýän güýçdir.
Kompýuter tehnologiýasynyň ilkinji aýratynlygy onuň uly maglumatlary çalt işläp bilmegidir. Adam eli bilen günlerläp ýerine ýetirilýän işler kompýuteriň kömegi bilen sekuntlaryň dowamynda ýerine ýetirilýär. Bu aýratynlyk ylmy barlaglarda, ykdysady hasaplamalarda, önümçilikde we gündelik durmuşda aýratyn peýdaly bolýar.
Ikinji aýratynlygy – awtomatlaşdyrma mümkinçilikleri. Kärhanalaryň, banklaryň, aragatnaşyk ulgamynyň we ulag hyzmatlarynyň köpüsi kompýuterleriň kömegi bilen dolandyrylýar. Bu işleriň tizligini ýokarlandyrýar we adam güýjüni ýeňilleşdirýär.
Üçünji aýratynlygy – global aragatnaşyk. Internet arkaly dünýäniň dürli künjeklerindäki adamlar biri-biri bilen habarlaşyp bilýärler, sanly bilim alýarlar, söwda edýärler we döredijilik işlerini ýerine ýetirýärler. Bu mümkinçilik adamzat jemgyýetiniň öňki döwründe hiç haçan bolmadyk bir mümkinçilikdir.
Şeýle-de bolsa, kompýuter tehnologiýalarynyň peýdasy bilen birlikde, käbir meseleler hem ýüze çykýar. Olaryň arasynda kiberhowplar, ýagny maglumatlaryň ogurlanmagy, ulgamlara bikanun girilmegi ýaly ýagdaýlar bar. Şeýle hem kompýuterde köp wagt geçirmek adamlaryň saglygyna ýaramaz täsir edýär: gözleriniň çalt ýadamagy, beden işjeňliginiň azalmagy we psihologik ýadawlyk ýaly meseleler ýüze çykýar.
Şeýle kynçylyklara garamazdan, kompýuter tehnologiýalarynyň durmuşymyzdaky ähmiýeti örän uludyr. Bilim ulgamynda elektron kitaplar we wirtual sapaklar arkaly okuw ýeňilleşdirilýär. Saglygy goraýyşda bolsa, häzirki zaman kompýuter enjamlarynyň kömegi bilen keselleri anyklamak we bejermek has çalt we takyk bolýar. Ykdysadyýetde we söwdada ähli hasaplamalar, bank hyzmatlary, hatda öýden çykmazdan bazarçylyk etmek hem kompýuter tehnologiýalarynyň mümkinçilikleriniň netijesidir.
Netijede, kompýuter tehnologiýalary biziň durmuşymyzy täze derejä çykardy. Olar ähli ugurlarda döwrebap mümkinçilikler açýar we adamzat ösüşiniň möhüm bölegi bolup durýar.
Ýusup HOJAMYRADOW
Türkmenistanyň Telekommunikasiýalar we
Informatika Institutynyň talyby
