Atlar müňlerçe ýyllap adamlaryň ýoldaşy bolup, ulag, oba hojalygy we hatda uruşda möhüm orny eýeläpdirler. Bu ajaýyp jandarlar eldekleşdirilen haýwanlara degişlidir we güýçleri, tizligi we akyllylygy bilen tanalýarlar. Takmynan 400 dürli tohumy bilen atlar örän köp dürlüdir, her tohum belli wezipelere we gurşawlara uýgunlaşdyrylandyr.
Atlaryň eldekleşdirilmegi takmynan 6,000 ýyl mundan ozal Merkezi Aziýanyň sähralarynda bolup geçendigi hasap edilýär. Gadymy döwüriň adamlary tiz wagtda atlaryň ulag we zähmet üçin mümkinçiliklerini tanap, ony dürli siwilizasiýalarda giňden ulanmaga başladylar. Gadymy Müsürdäki arawalardan orta asyr Ýewropanyň atly goşunlaryna çenli atlar adamzat taryhyna we medeniýetine ep-esli täsir edipdir.
Ahalteke atlary türkmen halkynyň milli guwanjy bolup, dünýä atçylygynda iň gadymy tohumlaryň biri hasaplanýar. Gadymy döwürlerde dörän we seýisler tarapyndan kämil keşbe ýetirilen türkmen atlary dünýäniň köp bedewleriniň tohumynyň gowulanmagyna öz täsirini ýetiripdir. Häzirki wagtda türkmen bedewleri dünýäniň birnäçe döwletlerinde ösdürilip ýetişdirilýär. Ol döwletleriň atçylyk pudagynda ahalteke atlaryna aýratyn ähmiýet berilýär.
Atlaryň saglygyny we öndürijiligini saklamak üçin dogry ideg we tälim möhümdir. Atlar deňagramly iýmitlenmä, yzygiderli maşk we keselleriň we şikesleriň öňüni almak üçin yzygiderli weterinar idegine mätäçdirler. At bilen idegçiniň arasynda güýçli baglanyşygy gurmak tälimiň netijeliligi we özara ynam üçin möhümdir.
Häzirki wagtda atlar köpugurlylygy we ýoldaşlygy üçin gymmatly bolmagynda galýar. Olar dürli sportlarda, şol sanda böküş, atly top oýny ýaly sportlarda ulanylýar. Mundan başga-da, atlar fiziki, emosional we kognitiw kynçylyklar bilen ýüzbe-ýüz bolan adamlara kömek edýän at bilen baglanyşykly terapiýada möhüm orun tutýarlar. Tehnologiýanyň ösmegine garamazdan, adamlar bilen atlaryň arasyndaky baglanyşyk öňküsi ýaly güýçli bolmagynda galýar.
Hoşgeldi AMANMYRADOW
“Türkmen atlary” döwlet birleşiginiň
Atçylyk ylmy önümçilik merkeziniň esasy ylmy işgäri
