Medisina fizikasy, fizikanyň ýörelgelerini lukmançylyk we saglyk hyzmatlaryna ulanýan özboluşly we gyzykly ugry bolup durýar. Ösen ylmy bilimleri amaly mümkinçilikler bilen birleşdirip, medisina fizikasy keselleri anyklamakda, bejermekde we öňüni almakda möhüm rol oýnaýar. Bu ugur häzirki zaman lukmançylygyny düýpgöter üýtgedip, çylşyrymly medisina meselelerine innowasion çözgütleri hödürleýär.
Medisina fizikasyndaky iň möhüm goşantlaryň biri medisina şekillendirişde ýüze çykýar. Rentgen, MRI (Magnit-Rezonans Tomografiýasy) we KT (Kompýuter Tomografiýasy) ýaly usullar bedeniň içki gurluşynyň jikme-jik şekillerini döretmek üçin fizika ýörelgelerine daýanýar. Bu tehnologiýalar lukmanlara näsazlyklary ýüze çykarmakda, operasiýalary meýilleşdirmekde we bejerginiň ilerleýşini dolandyrmakda takyk we peýdaly kömek edýär.
Radiasiýa terapiýasy medisina fizikasynda ýene bir möhüm ugurdyr. Bu bejergi ýokary energiýaly radiasiýany ulanyp, rak öýjüklerini nyşana alýar we sagdyn dokumalara zyýan ýetirmegi minimum derejä indirýär. Medisina fizikleri onkologlar bilen ýakyndan işleşip, radiasiýa bejergi meýilnamalaryny düzýärler we olara howpsuzlyk bilen täsirliligini üpjün edýärler.
Medisina şekillendiriş we bejergiden daşary, medisina fizikasy proton terapiýasy we nanomedisina ýaly iň öňdebaryjy tehnologiýalaryň ösüşine goşant goşýar. Bu ösüşler has takyk we az zyýanly bejergi usullaryny hödürläp, näsaglaryň ýagdaýyny gowulandyrmaga we ýaşaýyş hilini ýokarlandyrmaga kömek edýär. Mundan başga-da, medisina fizikleri bar bolan tehnologiýalary kämilleşdirmek we saglygy goraýyşdaky täze ugurlary öwrenmek boýunça gözleg işlerini geçirýärler.
Şeýle hem, medisina fizikasy häzirki zaman lukmançylygynyň esasyny düzýär we ylym bilen saglyk hyzmatlarynyň arasyndaky baglanyşygy üpjün edýär. Şekillendirişde, terapiýada we tehnologiýa täzeliklerinde gazanan üstünlikleri keselleri düşünmek we bejermek usullaryny düýpli üýtgetdi. Bu ugur ösmegini dowam etdirip, adam saglygyny gowulandyrmak üçin has uly mümkinçilikleri açmaga wada berýär.
Sähragül GURBANOWA
Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk
uniwersitetiniň mugallymy