Türkmenistanyň hormatly Prezidentiniň baştutanlygynda amala aşyrylýan daşary syýasat strategiýasy hemişelik Bitaraplyk hukuk derejesine esaslanýar. Bu syýasat diňe bir döwletimiziň halkara abraýyny ýokarlandyrmak bilen çäklenmän, eýsem, sebitde parahatçylygy, howpsuzlygy we durnukly ösüşi üpjün etmekde möhüm gural hökmünde çykyş edýär.
1995-nji ýylda Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan ykrar edilen Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyk derejesi, geçen 30 ýylyň dowamynda halkara giňişlikde giň goldawa eýe boldy. BMG-niň Baş Assambleýasynyň birnäçe Kararnamalary bu syýasatyň ähmiýetini tassyklap, Türkmenistanyň parahatçylyk döredijilikde we gepleşiklerde ynamdar hyzmatdaş hökmünde çykyş etmegine mümkinçilik döretdi.
2025-nji ýylda kabul edilen täze Kararnamada Türkmenistanyň BMG-niň howandarlygynda parahatçylygyň bähbidine araçyllyk palatasyny döretmek baradaky teklibi aýratyn bellendi. Bu başlangyç bitarap ýurtlaryň gepleşik meýdançasy hökmünde ulanylmagyny maksat edinýär.
Bitaraplyk syýasaty Türkmenistanyň ykdysady ösüşine hem uly goşant goşýar:- Harby-syýasy bloklara goşulmazlyk işewürlik üçin amatly şertleri döredýär.- Maýa goýumlary çekmekde we halkara söwda gatnaşyklaryny ösdürmekde oňaýly gurşaw döredýär.- Iri infrastruktura taslamalary — Türkmenistan-Owganystan-Pakistan-Hindistan gaz geçirijisi we elektrik geçirijisi — sebitde energetika howpsuzlygyny üpjün edýär.Bu taslamalar Türkmenistanyň geoykdysady strategiýasynyň aýrylmaz bölegi bolup, eksport ugurlarynyň diwersifikasiýalaşdyrylmagyna we ygtybarly ulag geçelgeleriniň döredilmegine gönükdirilendir.
Energetika diplomatiýasy arkaly Türkmenistan Hazar sebitinde üstaşyr geçiriji merkez hökmünde ornuny berkitmek bilen, ýurtlaryň arasynda hyzmatdaşlygy pugtalandyrýan ygtybarly köpri hökmünde çykyş edýär. Bu strategiýa köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyň esasyny düzýär.
Bitaraplyk syýasaty ynsanperwerlik ugry boýunça hem möhüm ähmiýete eýe:- Tebigy betbagtçylyklar we adatdan daşary ýagdaýlarda Türkmenistanyň kömek bermek tejribesi halkara derejesinde ykrar edilýär.- Bu syýasat ynsanperwer gymmatlyklara esaslanýar we sebit meselelerini çözmekde işjeň gatnaşmagy üpjün edýär.
Hemişelik Bitaraplyk Türkmenistanyň Konstitusiýasy we ýörite Konstitusion kanun bilen berkidilen döwlet syýasatydyr. Bu syýasat halkymyzyň taryhy mirasyna, däp-dessurlaryna we parahatçylyk söýüjilik ýörelgelerine esaslanýar.Halkara Bitaraplyk güni ýurdumyzda milli baýram hökmünde bellenilýär. Bu baýramçylyk Bitaraplygyň halkymyzyň medeniýetine çuňňur ornaşandygyny görkezýär.
Ogulsona KULYÝEWA
Halkara ynsanperwer ylymlary we ösüş
uniwersitetiniň talyby