KÖŇÜL GÖZGÜSI

16.02.2024

Magtymguly  Pyragynyň  «Kysasy  Rabguzy»  eserini  öwran-öwran  okandygynyň,  ondan  täsirlenendiginiň  aýdyň  mysalyny şahyryň  bu  eserdäki  wakalar  bilen  baglanyşykly  20-30-a  golaý şygyrlar ýazandygy bilen hem esaslandyrsa bolar. Mysal üçin, Ýu-sup kyssasy bilen baglanyşykly şygyrlary  nazara almanyňda hem (bu kyssa barada yzda aýratyn gürrüň ediler), «Ynsan ýaratdy», «Gelende bardyr», «Şalyk bile», «Duman göterler», «Pisat dünýädir», «Arap dilli söwdügim», «Ýerbe ýer geçdi», «Haky çün», «Pelegidir», «Ekip geç   di», «Adam ata bilen duşdy», «Öter bu dünýä», «Çyka bilmez sen», «Aýrylmadymy», «Köp jan çekipdir» we ş.m. şygyrlaryny my-sal getirmek bolar. 

Şahyr  öz  diwanynda  diňe  bir  «Kysasy  Rabguzy»  eserindä-ki  belli-belli  şahslar,  pygamberler,  ýagşyzadalar  hakynda  gürrüň etmän, eýsem kitapdaky Adam atanyň ýaradylyşy, How ene bilen baglanyşykly wakalar hakynda hem birin-birin gürrüň berýär. Muny 

108şahyryň  «Ynsan ýaratdy» atly goşgusynyň mysalynda has aýdyň göz ýetirmek bolýar:

Bir Allaga aýdaý hamdy-senalar, 

Bir gysym toprakdan ynsan ýaratdy. 

Ten kapasyn kylmak üçin münewwer, 

Jan nurundan şemgy-taban ýaratdy. 

Owwal-a ýaratdy Adam atany, 

Oňa jübüt eýledi Howa enäni, 

Firdöwsi-aglada berdi mekany, 

Oňa duşman melgun-şeýtan ýaratdy.

Şygyrdan görnüşi ýaly, Magtymguly Pyragy şu iki bendiň üsti bilen Adam atanyň ýaradylyşy hakyndaky wakalara okyjynyň ünsüni çekýär. Bu maglumatlar Nasyreddin Rabguzynyň «Kysasy Rabguzy» eserinde on bir pasyla bölünip berlipdir we onda Adam ata we How ene bilen baglanyşykly wakalar giňişleýin beýan edilýär2. Şahyr «Ekip geçdi» atly şygrynyň üsti bilen «Kysasy Rabguzy» eseriniň içindäki ýagşyzadalar, pygamberler we olaryň kesp-kärleri bilen baglanyşykly wakalara okyjynyň ünsüni çekýär. Şahyr bu goşgynyň başyny: «Her pygamber bir kesp açdy, Kesbin mydam edip geçdi» diýip başlaýar. Soňra ol: «Öz döwründe Nuh pygamber, Nesjar işin tutup geçdi», «Idris köýnek tikip geçdi», «Hakyň ýolunda Ybraýym, Janyn oda ýakyp geçdi», «Gurt Eýýubyň tenin iýdi», «Hasasyn göterip gola, Musa goýun bakyp geçdi», «Ýunus balygyň garnynda», «Ýusubyň käkilin zarlap, Ýol üstünde Ýakup geçdi», Resululla ol kuraýşdan, Ne jepalar çekip geçdi»3 diýip, «Kysasy Rabguzydaky» wakalar barada çeperleşdirip gysgaça maglumatlar berýär.

Aýnur ANNAÝEWA

Aşgabat şäheriniň mehaniki-tehnologiki

orta hünär okuw mekdebiniň mugallymy

Leave a Reply

Your email address will not be published.

loader-image
Ashgabat
12:40 pm, Nov 22, 2024
temperature icon 14°C
небольшая облачность
Humidity 72 %
Pressure 1020 mb
Wind 7 mph
Wind Gust Wind Gust: 0 mph
Clouds Clouds: 20%
Visibility Visibility: 0 km
Sunrise Sunrise: 7:54 am
Sunset Sunset: 5:50 pm
Öňki taryh

TERBIÝEÇINIŇ GÜRRÜŇI

Next Story

DÖKÜLMELER WE GURUMLAR

Soňkylar Makalalar

Kosmos giňişligi

21.11.2024
Kosmos giňişligini özleşdirmek Yeriň emeli hemrasyny goýberilen gününden başlady. Raketa tehnikasynyň we kosmonawtikanyň ösmegi geodezistleriň öňünde gaty çylşyrymly we özboluşly meseleleri goýdy. Mysal üçin,

Energetika ulgamy

21.11.2024
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumyny ösdürmek boýunça başyny başlan özgertmeler maksatnamasy häzirki wagtda hormatly

Köňülleriň çyragy – Magtymguly Pyragy

21.11.2024
Berkarar döwletiň Täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Watanymyzyň bilim ulgamy dünýäniň ösen döwletleriniň hatarynda kämilleşýär. Türkmen halkynyň medeni mirasyny düýpli öwrenip, halka ýetirmek we dünýä

Azyk senagaty

21.11.2024
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Hormatly Prezidentimiz halkyň sarp edýän harytlarynyň önümçiliginiň netijeliligini ýokarlandyrmagyň esasy şertleriniň biri bolan önümleriň hilini ýokarlandyrmaklyga uly üns
GitTop