Ösümlik ýaglary

15.11.2024

Ösümlik ýaglary, esasan, iýmit hökmünde ulanmak üçin alynýar. Ýaglaryderman, kosmetiki we tehniki serișdelere goșmak üçin hem ulanýarlar.Ösümlik ýaglarynyň çig maly hökmünde, köplenç, olaryň çigidi hyzmatedýär. Ösümlik ýagy degișli ösümligiň ady bilen atlandyrylýar. Meselem,palma ýagy, soýa ýagy, günebakar ýagy, kokos ýagy, raps ýagy, zeýtunýagy, mekgejöwen ýagy we bașgalar.

Ösümlik ýaglarynyň aglabasy örän ýokumly iýmit bolmak bilen, olary köplenç arassa görnüșinde (mysal üçin, salat ýaglary), käbirini bolsa täzeden ișläp, margarin, maýonez we bașga ýaglary almak üçin ulanýarlar.Ir döwürlerde ýaglary zeýtundan we palmadan alypdyrlar, çünki buagaçlaryň çigidinden gysyp ýag almak üçin uly güýç sarp edilmeýär.Tehnikanyň ösmegi bilen ýaglary almasy kyn bolan ýa-da ýagy özünde az saklaýan ösümliklerden hem alyp bașlapdyrlar.

Ýaglar 2 hili bolýar: Ösümlik we haýwan ýaglary. Ýaglaryňșu 2 toparyň haýsyna degișlidigini olaryň düzüminde holesteriniň ýa-da fitosteriniň bolmagy kesgitleýär, ýagny düzüminde holesterin bolan ýaglar haýwan ýaglaryna,düzüminde fitosterin bolan ýaglar bolsa ösümlik ýaglaryna degișlidirler. Ösümlik ýaglary hem 2 topara – gaty we suwuk ýaglara bolünýär.Suwuk ýaglaryň häsiýetlerine baglylykda olary 4 topara bölýärler. Kenebe meňzeș ösümlikleriň ýaglary – bu ýaglar beýleki ýaglardan has çalt gurap,gaty görnüșe geçýärler. Çigildeme meňzeș ösümlikleriň ýaglary – bu ýaglar haýal guraýarlar. Zeýtuna meňzeș ösümlikleriň ýaglary – bu ýaglar guraman goýalýarlar. Kastor ýaglary – guraman, suwuk ýagdaýyny saklaýarlar.

Ösümlik ýagyny öndürmek bilen meșgullanýan bölüm TürkmenistanyňAzyk senagaty assosiasiýasynyň iň iri bölümleriniň biridir.Ösümlik ýagynyň çig maly hökmünde, köplenç, ösümlikleriň çigidihyzmat edýär. Çigitden ýaglary, esasan, iýmek üçin alýarlar, kähalatlardaýaglary derman, kosmetiki we tehniki serișdelere goșmak üçin hem ulanýarlar.

Atamyrat BABAMYRADOW
S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk
uniwersitetiniň talyby

Leave a Reply

Your email address will not be published.

loader-image
Ashgabat
4:41 pm, Nov 24, 2024
temperature icon 18°C
переменная облачность
Humidity 52 %
Pressure 1013 mb
Wind 7 mph
Wind Gust Wind Gust: 0 mph
Clouds Clouds: 40%
Visibility Visibility: 0 km
Sunrise Sunrise: 7:56 am
Sunset Sunset: 5:49 pm
Öňki taryh

Telekommunikasiýa ulgamy

Next Story

Ylym-bilim ulgamy

Soňkylar Makalalar

Rysgal-berekede beslenen türkmen topragy

22.11.2024
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň “Pähim- paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylynda ýurdumyzda halk hojalygynyň ähli pudaklary boýunça uly ösüşler gazanylýar. Olar bilen bir

Ýurdumyzda uly ösüşler

22.11.2024
Garaşsyz ýurdumyzda innowasion önümçilikleri döretmek boýunça gurluşyk-senagat toplumynda, himiýa senagatynda uly işler amala aşyrylýar. Döwlet ähmiýetli awtomobil ýollarynyň, Garabogazköl aýlagynyň üstünden geçýän awtomobil köprüsiniň

Mugallym sarpasy

22.11.2024
Mugallymçylyk dünýäde iň gadymy hünärleriň birihasaplanýar. Onuň ähmiyeti hiç haçan kemelmez, sebäbi okuw we terbiýe jemgyýet üçin hemişelik gymmatlyklar bolup durýar.Olaryň kömegi bilen jemgiýet

Kosmos giňişligi

21.11.2024
Kosmos giňişligini özleşdirmek Yeriň emeli hemrasyny goýberilen gününden başlady. Raketa tehnikasynyň we kosmonawtikanyň ösmegi geodezistleriň öňünde gaty çylşyrymly we özboluşly meseleleri goýdy. Mysal üçin,
GitTop