Beýnijik ataksiyasy, merkezi nerw ulgamynyň has çynlakaý ýagdaýlarynyň biri ýaly dowamly keseldir. Bu keselde nerw süýümlerini örtýän gorag myelinin örtügine hüjüm eden immun ulgamynyň ýalňyşlygy netijesinde ýüze çykýar. Ataksiýa, nerw ulgamynyň işleýişini düşürýär we bu bolsa bedeniň koordinasiýasyny ýitirýär.
Ataksiýanyň alamatlary ýygy-ýygy bolsa-da, adamlar tegeýişde ýetmezlik, tegeýişde ýitirme ýaly koordinasiýa meseleleri bilen ýüze çykýar. Başga alamatlar bolsa, beden harputluky, ýa-da beden harputluky bilen birlikte ýüze çykýan ýaýranlyk ýaly ýagdaýlar bolup biler.
Ataksiýanyň sebäpleri ýok ýaly, genetiki we daşky gurşaw faktorlarynyň kombinasiýasy bilen baglanyşyklydyr. Häzirki wagtda keseliň derman bejergisi ýok, ýöne keseli dolandyrmak üçin dürli bejergiler ýa-da dolandyryş usullary işlenýär. Bu usullar, bedeniň koordinasiýasyny ýokarlandyrma, bedeniň harputluky ýitirme we bedeniň işleýişini düzelme maksadyna ýygy-ýygy işleýärler.
Netijede, beynijik ataksiyasy çylşyrymly we kyn ýagdaý bolup, adamlaryň durmuş hili ýitirýär. Ýöne, keseli dolandyrmak üçin dürli bejergiler we dolandyryş usullary işlenýär.
Aýna ANNAORAZOWA
Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk
uniwersitetiniň Nerw keselleri we neýrohirurgiýa
kafedrasynyň assistenti
