Dark
Light
27.12.2025
adam beynisi THE ASHGABAT TIMES

Adam beýnisi ulalyp bilermi?

01.12.2025

Ählimize mälim bolşy ýaly, adam beýnisiniň ululygynyň artýandygy alymlar tarapyndan geçirilen täze gözlegleriň netijesinde-de ýüze çykaryldy. Aslynda, bu usulyň ýaşyň ýokarlanmagynyň netijesinde ýaş nesillerde gorky howpunyň azaldylyp bolýandygyny subut etdi.

«JAMA Neurology» tarapyndan geçirilen gözlege salgylansak, Amerikanyň Birleşen Ştatlarynda 55 ýaşdan 65 ýaş aralygyndaky 3000-den gowrak gatnaşyjynyň arasynda şekil analizi testi geçirilýär. Şeýle gözlegleriň biri-de Kaliforniýa uniwersitetiniň Dewis Saglyk topary tarapyndan hem geçirilýär. 1930-njy ýyllarda doglanlara garanyňda 1970-nji ýylda doglanlaryň beýnisiniň umumy göwrüminiň 6,6 göterim köpdügi anyklanýar. Şeýle-de gözleg, täze nesliň ak maddanyň 8 göterim köpdügini we öňki nesil agzalaryna garanyňda 15 göterim çal maddanyň bardygyny anyklady. Öwrenmekde ýatda möhüm rol oýnaýan gippokamp, ​​öňki nesil bilen deňeşdirilende göwrümi 5,7 göterim giňeldi.

Gözleglere Kaliforniýa Dewis uniwersitetinden Çarlz DeKarli ýolbaşçylyk edipdir. Hatda DeKarli: «Kimdir biriniň dünýä inen 10 ýyllygy beýnisiniň ululygyna we uzak möhletli beýniniň saglygyna täsir edýär» diýip belledi.

Genetika – beýniniň ululygyny kesgitlemekde-de möhüm rol oýnaýar. Ýöne biziň gözleglerimiz saglyk, sosial, medeni we bilim faktorlary ýaly daşky täsirlerde hem rol oýnap biljekdigini görkezýär. Gözlegçiler beýniniň ulalmagynyň garrylyk kesellerine garşy ätiýaçlygyň ýokarlanmagyna, netijede bolsa gorkynyň umumy töwekgelçiligini azaldýandygyny belleýärler.

«THE ASHGABAT TIMES».

Leave a Reply

Your email address will not be published.

kompoz THE ASHGABAT TIMES
Öňki taryh

Türkmen filmi «Göwher kebelek» baýragyna mynasyp boldy

golyazma THE ASHGABAT TIMES
Next Story

Eder-eder özüne eder

Soňkylar Makalalar

Bitaraplyk – dünýä gymmatlygy

26.12.2025
Kerwen gurap gelýän ýyllaryň her biri täze ýeňişlere, üstünliklere beslenýär. Taryha altyn harplar bilen ýazylan 2025-nji ýyl ornuny ajaýyp zamanamyzyň täze ýylyna — 2026-njy

Ýaşlar – döwletimiziň kuwwatly güýji

25.12.2025
Ýaş nesiller, olaryň sazlaşykly ösüşi we saglygy, mynasyp bilim-terbiýe almaklary, saýlap alan hünärine eýe bolmaklary, ylym we döredijilik, bedenterbiýe, sport bilen meşgullanmaklary üçin zerur
GitTop