“Umumylaşdyrylan eposlar: Dünýä klassiklerine gysgaça syn”: “Biçäreler”

19.07.2024

“Les Misérables” Wiktor Gýugonyň 1862-nji ýylda ilkinji gezek neşir edilen we XIX asyryň iň uly romanlaryndan biri hasaplanýan taryhy romandyr. Fransuz dilinden “Biçäreler” diýlip terjime edilen bu roman, sahna, telewideniýe we film üçin köp sanly uýgunlaşmalaryň netijesinde uly meşhurlyga eýe boldy.

Hekaýa 1815-nji ýyldan başlap, 1832-nji ýylyň Iýun gozgalaňyna çenli 17 ýyl dowam edip, 17 ýyly öziçine alýar. Bu film, esasan, göreşýän öňki iş kesilen Valan Waljeanyň hekaýasyna gönükdirilen birnäçe gahrymanyň durmuşyny we täsirini açyp görkezýär. Valan Waljean geçmişinden gaçmak isleýärkä polisiýa gözegçisi Javert tarapyndan yzygiderli yzarlanýar.

Valan Waljean bir çörek ogurlandygy we birnäçe gezek gaçmak barada synanyşygy üçin on dokuz ýyl azatlykdan mahrum edilenden soň şertli ýagdaýda boşadylýar. Şeýle-de bolsa, geçmişi ony yzarlamagyny dowam etdirýär. Jemgyýetçilikden ýüz öwürýär – jenaýatçylykly geçmişi sebäpli hiç kim oňa iş ýa-da jaý bermek islemeýär. Netijede, Waljean oňa mähirli seredýän we durmuşyny üýtgetmäge ylham berýän ruhany Myriel bilen tanyşýar.

Waljean şertli ýagdaýyny pozýar we  täze pasport alyp özüni  üstünlikli işewür  şahsyýete öwürmegi başaryp , Montreuil-sur-Mer şäheriniň häkimi bolýar. Ol täze üstünlik gazanandygyna garamazdan, inspektor Javert tarapyndan yzygiderli yzarlanýar. Olaryň pişik we syçan oýny romanda esasy tema bolup, kanun bilen ussatlygyň arasyndaky göreşi görkezýär.

Waljean we Javert hekaýasyna paralel, gyzy Kozeteni eklemek üçin erbet kärlere ýüz uran garyp ýaş aýal Fantiniň hekaýasy hem eserde öz ornuny tapýar. Fantine syrkawlanda, Waljean onuň gyzyny hyzmatçy bolup işlemäge mejbur eden kemsidiji Ténardiersden halas edýär. Waljean Kozetene öz çagasy ýaly ulaldýar.

Şeýle hem romanda şol döwrüň syýasy ýagdaýy suratlandyrylýar. Marius Pontmersi gahrymany, Kozetta aşyk bolan ýaş talyp bolup,ol  şol döwrüň rewolýusiýa syýasaty bilen meşgullanýar we Iýun gozgalaňyna gatnaşýar.

Gýugo romany öz döwrüniň jemgyýetçilik we syýasy meselelerini, şol sanda garyplygy, adalatsyzlygy we jenaýatçylara çemeleşmegi tankytlamak üçin ulanýar. Uzynlygyna garamazdan ( fransuz diliniň asyl nusgasy 1400 sahypadan gowrak) roman oýlanyşykly meýilleşdirilýär we XIX asyryň başynda Fransiýada aşaky gatlaklaryň ýagdaýy jikme-jik şekillendirilýär.

“Biçäreler” diňe bir jenaýat we jeza barada hekaýa bolman, eýsem söýgi, halas ediş we adam ruhunyň çydamlylygy hakda-da gürrüň berýär. Ähliumumy mowzuklar we ýatdan çykmajak gahrymanlar ony Günbatar edebiýatynda iň dowamly we meşhur romanlaryň birine öwürdi.

loader-image
Ashgabat
9:11 pm, Nov 9, 2024
temperature icon 13°C
переменная облачность
Humidity 45 %
Pressure 1030 mb
Wind 7 mph
Wind Gust Wind Gust: 13 mph
Clouds Clouds: 46%
Visibility Visibility: 0 km
Sunrise Sunrise: 7:40 am
Sunset Sunset: 5:59 pm
Öňki taryh

Hytaý diliniň täsin dünýäsinden

Next Story

Atabayev Maksat VS Nigel Short

Soňkylar Makalalar

Pedagogika ylymda

08.11.2024
Pedagogika “paýdagogos” diýen grek sözünden bolup, “paýdos –çaga we “ago” –ýöretmek diýen manyny berýär. Doly terjime edende “paýdagogos” –“çagany ýöredýän” ýa-da “çagany alyp barýan”

Atym bar ganatym bar

08.11.2024
Türkmen halky özüniň uzak taryhy döwründe dünýäniň maddy we medeni hazynasy-na hiç mahal gaýtalap döredip bolmajak birnäçe milli gymmatlyklary goşupdyr. Şolaryň biri-de, hormatly Prezidentimiz

Žurnalistika jemgyýetiň ruhy aýnasy

08.11.2024
Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowyň 2008-nji ýylyň 19-njy ýanwarynda medeniýet ulgamynyň, metbugatyň, telewideniýäniň we radionyň ýolbaşçylary bilen geçiren maslahaty hem-de 2010-njy ýylyň 24-nji fewralynda medeniýet

Sport – sagdyn durmuşyň gözbaşy

08.11.2024
Sport – bu adamlaryň saglygyna we jemgyýetiň medeniýetine gönükdirilen terbiýäni oýunlaryň, ýaryş ulgamlarynyň we bedenterbiýäniň üsti bilen gazanmakdyr. Sporty bir söz bilen ýa-da bir

Botanika

08.11.2024
Biolog alymlar häzirki wagtda ähli janly organizmleri bakteriýalar, kömelekler,ösümlikler,haýwanlar şalyklaryna bölýärler. Olar soňky ýyllar wiruslary hem aýratyn şalyga birikdirmek mümkinçiliginiň bardygyny belleýärler. Botanika ösümlikleri
GitTop

Don't Miss