Depressiýa we ýürek-damar keseli (CVD) ilatyň saglygyndaky esasy meselelerdir. Bütin dünýäde takmynan 280 million adam depressiýadan, 620 million adam CVD-den ejir çekýär.
Öňki barlaglaryň netijesinde iki keseliň arasynda baglanyşyk tapyldy. Mysal üçin, depressiýa duçar bolan adamlarda CVD töwekgelçiligi has ýokary bolup, depressiýa üçin irki bejergi bu töwekgelçiligi ýarym azaldar. Munuň tersine, CVD keselli adamlar depressiýadan ejir çekýärler. Emma bu baglanyşygyň sebäpleri doly öwrenilmedi.
Soňky gözleglerde, Finlýandiýanyň Tampere uniwersitetiniň alymlary bu boşlugy ýapdylar. Depressiýanyň we ýürek-damar keselleriniň azyndan bir işleýän “gen modulyny” paýlaşýandyklaryna göz ýetirdiler. Başgaça aýdylanda, olaryň bölekleýin meňzeş ösüş maksatnamalary bar. Bu barada doly maglumat “Frontiers in Psychiatry” žurnalynda çap edildi.
Hünärmenler depressiýa we CVD keselli adamlaryň ganyndaky gen aňlatma profilini öwrenmek üçin birnäçe synag geçirdiler. Bu synaglara 34 ýaşdan 49 ýaş aralygyndaky jemi 899 adam gatnaşdy.
Alymlar bir gen derejesinde 256 gen tapdylar. Bu genleriň aňlatmasy ortaça derejeden ýokary ýa-da pes bolsa, adamlarda depressiýa we CVD keseliniň döremek howpy artýardy.
Gözlegçileriň bellemegine görä, bu açyş “iki kesel üçin goşa ulanylyş öňüni alyş strategiýalaryny” döretmek üçin ulanylyp bilner.
Hünärmenleriň pikiriçe, gözlegler depressiýanyň we aladanyň bedende rak keseliniň ösmegini goldaýan biologiki täsirlere eýe bolup, onuň töwekgelçiligini ýokarlandyrýar. Şeýle-de bolsa, bu gatnaşyk ähli rak kesellerinde tapylmady. Netijeler 26 ýyl dowam eden gözegçilikleriň esasynda edildi.
